Comic Sans คือหนึ่งในฟอนต์ที่คนรู้จักมากที่สุดในโลก แต่ในวงการออกแบบกลับเป็นฟอนต์ที่ใครๆ ก็พยายามหลีกเลี่ยง
เหตุผลหลักเลยคือ... มันมักถูกใช้ในบริบทที่ "ไม่ควรใช้"
ฟอนต์นี้ถูกออกแบบมาเพื่อความสนุก ไม่ได้เกิดมาเพื่อความจริงจังหรือมืออาชีพ แต่เพราะมันเป็นหนึ่งใน Default Font ที่ติดมากับระบบปฏิบัติการอย่าง Windows หลายคนเลยเผลอเลือกใช้โดยไม่ได้คิดมาก โดยเฉพาะเวลาต้องการฟอนต์ที่ดูเหมือนลายมือ และไม่อยากเสียเวลาหาฟอนต์ใหม่
เมื่อมันไปปรากฏในเอกสารราชการ งานธุรกิจ หรือแม้แต่ป้ายประกาศที่ต้องการความน่าเชื่อถือ ฟอนต์ที่ดู "เล่นๆ" นี้ก็กลับทำให้งานดูไม่จริงจัง และกลายเป็น Meme ของ "Design Fails" ไปโดยไม่ตั้งใจ
ฟอนต์ที่ดู "เล่นๆ" แต่ดันถูกใช้ในที่ "ซีเรียส"
Comic Sans ถูกออกแบบโดย Vincent Connare ในปี 1994 เพื่อให้เข้ากับโทนของซอฟต์แวร์การ์ตูนเด็ก มันดูเป็นกันเอง อ่านง่าย และไม่เป็นทางการ ซึ่งก็โอเคมาก ถ้าใช้ในคอนเทนต์ที่ไม่เป็นทางการจริงๆ
แต่พอไปโผล่ใน PowerPoint ของสัมมนาทางธุรกิจ เอกสารองค์กร หรือพรีเซนเทชันที่ต้องการความน่าเชื่อถือ ฟอนต์นี้กลับทำให้งานดู "ไม่จริงจัง" แถมยังลดภาพลักษณ์ของแบรนด์ลงอีกด้วย
แล้ว Comic Sans ใช้ไม่ได้เลยเหรอ?
ไม่เสมอไป ฟอนต์นี้ยังมีมุมที่ใช้ได้อยู่ในบริบทที่เหมาะสม เช่น
- งานออกแบบสำหรับเด็ก
- สื่อการ์ตูนหรือแอนิเมชัน
- งานที่เน้นความเป็นกันเองหรือโทนสนุกสนาน
- เอกสารหรือสื่อสำหรับผู้ที่มีปัญหาในการอ่าน (เช่น dyslexia)
ทุกฟอนต์มี "ที่ของมัน" แค่ต้องรู้ว่า "ใช้เมื่อไหร่" และ "ใช้ที่ไหน"
Fun Fact: ลองค้นคำว่า "Design Fails" ใน Google ดูสิ
หากลองพิมพ์คำว่า "Design Fails" ลงใน Google แล้วกดค้นหา สิ่งที่เราจะเห็นไม่ใช่แค่ภาพตัวอย่างงานออกแบบที่ผิดพลาดเท่านั้น แต่ยังจะพบว่า ฟอนต์ของหน้าผลลัพธ์ทั้งหมดเปลี่ยนเป็น Comic Sans
นี่ไม่ใช่บั๊ก และไม่ใช่การตั้งค่าฟอนต์ส่วนตัวของใครทั้งนั้น แต่นี่คือ Easter Egg ที่ Google ใส่ไว้แบบจงใจ เพื่อแอบ "แซว" และสะท้อนประเด็นสำคัญของวงการออกแบบว่า
"ฟอนต์ที่ไม่เหมาะสม สามารถทำให้ทุกอย่างดูผิดที่ผิดทางได้ขนาดไหน"
การที่ Google เลือกแสดงผลด้วย Comic Sans ทั้งหน้า เมื่อมีคนเสิร์ชคำว่า "Design Fails" จึงไม่ใช่แค่ลูกเล่น แต่เป็นการ "ส่งซิก" แบบชิคๆ จากทีมออกแบบของ Google ว่า ฟอนต์มีอิทธิพลกว่าที่ใครหลายคนจะนึกถึง
Comic Sans ไม่ใช่ฟอนต์ที่ "ผิด" แต่มันเป็นฟอนต์ที่มักถูก "ใช้ผิดที่ผิดเวลา" จนกลายเป็นตัวแทนของการออกแบบที่ขาดการใส่ใจบริบท และนี่คือเหตุผลที่นักออกแบบทุกคนควรเข้าใจว่า ฟอนต์ที่เลือกใช้ ไม่ได้แค่เปลี่ยนหน้าตา แต่มันส่งผลต่อความรู้สึก ความเชื่อมั่น และคุณภาพที่ผู้รับสารรับรู้แทบจะในทันที
ฟอนต์ทุกตัวมี "พื้นที่ของมัน" แค่ต้องรู้ว่าอะไรเหมาะสมกับสถานการณ์ไหน การเลือกฟอนต์ที่ดี ไม่ใช่แค่เรื่องความสวย แต่คือการสื่อสารให้ตรงจุดในแบบที่ผู้อ่านรู้สึก "เข้าใจ" และ "เชื่อถือได้" ตั้งแต่แรกเห็น
และถ้าอยากเข้าใจเรื่องนี้ให้ลึกยิ่งขึ้น เราแนะนำคอร์ส Understanding the Art of Typography จาก Casper Schools ที่จะพาคุณเรียนรู้การเลือกใช้ฟอนต์ในทุกบริบท พร้อมเทคนิคจัดวางที่นักออกแบบมืออาชีพใช้กันจริงในงาน
